Sarampov

Ibrahim Pasina Dzaimija-Sarampov

lizo | 28 Novembar, 2009 01:38

Dzamija se u pisanim dokumentima prvi put spominjeu putopisu Evlije Celebije koji je ovaj grad posjetio aprila mjeseca 1664.godine.
Kaze Evlija Celiebija « U ovom gradu u Gornjoj Vakuf kasabi na rijeci Limu, na pocetku Fatihovog mosta ...nasao Ibrahim-pasinu dzamiju. To je vrlo udobna i privlacna dzamija s jednim minaretom a pokrivena je ćeramidom»
Inače u Turskoj se administraciji sve do 1912 . godine, danasnje naselje Sarampov oznacavano je kao «Mahala Ibrahim-pasa, srez Prijepolje okrug Pljevlja» ime naselja Sarampov je paralelno imenu « Mahala Ibrahim-pasa» i datira poslije 1831. godine a u prijevodu sa turskog znaci Rov ili Samac.

Dzamiju je sagradio Ibrahim-pasa, sin Skender-bega Hercegovackog subase, kasnije pise i Sandzak-bega, i unuk Ibrahim-pase Vranesevica i deftedara i sekretara u vladi velikog vezira Ahmet-pase Hercegovica oko 1572. godine a za vrije namjesnistva Hercegovackog sandzak-bega, Sinan-bega Bajramagica- Boljanjica ( 1564-1586)

Dzamija je sagradjena za potrebe obavljanja vjerskih obreda, vojne posade, ciji je komadant bio Ibrahim-pasa a obezbedjivala, je most na Limu i putni pravac iz Prijepolja prema Taslidzi. Sagradili su je inzinjerci, koji su gradili ili popravljali mosta na Limu u Sarampovu.

Autenticne velicine dzamije su 8,60 x 8,60 metara sto ukazuje da je bila namjenjena malom broju vjernika koji su u njoj obavljali namaze i druge obrede, a mogla je primiti 60-80 vjernika, sto bi odgovaralo formaciji čete, a obredi su se obavljali u grupama, pa se pretpostavlja da je prvenstveno bila « Vojnička dzamija»

Toponim «Kasarna» iznad danasnje zgrade MUP-a, a od dzamije udaljen oko 150-200 metara, najvjerovatnije potice iz tog perioda i ukazuje da su bas na tom mjestu bile locirane kasarne u koji ma su bile smjestene vojne jedinice Ibrahim-pase a molitve su objavljali u ovoj dzamiji.

Ibrahim-pasa je potomak odnosno praunuk Heraka Vranesa, kneza nahije Ljubovica u kadiluku Prijepolje. U jednom defteru sa kraja petnaestog vijeka 1496. godine, kaze se da je jedan dzemat « pripadao Skenderu sinu Ibrahimovu. Ibrahim otac Skenderov, bio je brat kneza Đura, a oba sinovi Herakovi»
Ibrahim-pasa je rodjen oko 1540 godine u Poblaću kadiluk Prijepolje, gdje mu je otac Skender imao «ogromna imanja i visespratnu kamenu kulu, ogradjena kamenim zidom u precniku 90 metara» a i danas se to mjesto zove Skenderovina.
Sa Ibrahim-pasom u Prijepolju je zivljela njegova sestra Kajdafa koja je umrla 1627.godine. Pored dzamije on je u svom okruznom mjestu Prijepolju u Sarampovu sagradio i « dva velika hana i javni malehni hamam, jednu tekiju, dva mekteba i deset ducana. To su Ibrahim-pasine zaduzbine.Umro je u Prijepolju, nepoznate godine i ukopan je u groblju «kog medrese». U mezarju kod dzamije preneseni su posmrtni ostaci 1957. godine kada je poruseno groblje za potrebe izgradnje veterinarske stanice. Sa njim je ukopana i sestra mu Kejdefa.

Pored dzamije u uglu istok-zapad je postavljen « suncani sahat» koji pokazuje sahat, čejrek i dekiku na Eltifi- suncani sahat.
Suncani sahat je iz 1572 predstavlja autenticni predmet iz vremena gradnje dzamije 1572. godine. 1737. godine u Ugarsko-Turskom ratu je dzamija bila ostecena gotovo porusena , unistena je biblioteka i arhiva, a iznad vrata je skinuta kamena ploca Tarih, hronogram sa podacima ktitora i godinom izgradnje.
Oko 1743. godine dzamijuje obnovila Baki-hanuma iz Sarampova koja je svoj posjed zvani « Brdo» zavjestala za odrzavanje dzamije. Dzamija je pored obnove prosirena i dogradjena u pravcu ulice a na mjestu trema je sagradjena mahfila. Sve j stavljeno pod jedan krov a dobijene dimenzije su 14,30x8,60 metara.

Posebno interesantan podatak su imami koji su prosli kroz ovu dzamiju, njih jedo 2006 godine bilo 12. njih 8 su rodjeni u Sarampovu, trijica su bili hafizi, a svi su zavrsili «Prijepoljsku medresu» Imena imama navodimo a oni su:

1. Ragib ef. Hodzic....................

.....................1860-1885
2. Mehmed.ef Hodzic .....................................1885-1905
3. Murat ef. Sukić...........................................1905-1915
4. Musatafa ef. Hodzić.....................................1915-1920
5. Hfz. Mustafa ef. Aginčić................................1920-1925
6. Hfz. Abdulah ef. Vlahovljak ..........................1925-1930
7. Hfz. Šerif ef. Vrabac.....................................1930-1935
8. Hfz. Zaim ef. Hadzifejzović............................1935-1938
9. Murat ef. Melić..............................................1938-1940
10. Bilal ef. Melić................................................1940-1970
11. Bajro ef. Agović............................................1970-1972
12. Rifat ef. Plojević............................................1972-2006
13. prof.Aref ef. Duraković...................................2006-----

Podaci koji su vam ovde prezentirani su djelo dzematlije i starosjedioca Sarampova Bahrije Poturka koji je ovim svojim istrazivanjem dao jos jedan doprinos Bosnjacima muslimanima Prijepolja i ovom prilikom mu se jos jednom zahvaljujemo na nesebicnoj angaziranostu za dokazivanja nase historije na prostorima Prijepolja kao stoljetne vjerske, kulturne tradicije i bastine.